Sokak köpeklerine yönelik “tehlike” arz ettikleri gerekçesiyle hazırlanan yasa tasarısında yer aldığı söylenen bazı maddeler tepkilere yol açtı. Konunun öznesi, “sokak köpekleri”. Ama nedense saldırgan “ev köpeklerini” konu eden pek yok.
***
Bunlar;“pitbull, Dogo Argentino, Fila Brasilerio, Japanese Tosa, American Staffordshire Terrier, American Bully, dobermen, Alman kurdu ırkı köpekler tehlike arz eden hayvanlar olarak” belirtiliyor. Bizim Kangal olarak isimlendirilen, çoban köpekleri bu kategoride mi? Bilemiyorum.
***
Yani, sokak köpekleri tehlike arz ediyor da, bunlar arz etmiyor mu? Sanki, bunlar korunuyor gibi geldi bana varsa yoksa “sokak köpekleri” Mesela, “pitbull”lar az mı tehlikeli?
***
Daha Meclis'e sunulmadan tartışmalar başlarken, “sahipsiz köpeklerin” tamamının toplatılacağı ve 30 gün içinde sahiplendirilmezse “uyutma”, “ötanazi” gibi ifadelerle “itlaf” edileceğine dair sözlere birçok siyasetçi, hayvansever ve sanatçı karşı çıktı.
***
2004'te çıkan 5199 No'lu Hayvanları Koruma Kanunu'na göre köpekler için rehabilitasyon merkezleri kurarak kısırlaştırma yapmaları görevi belediyeler verilmişti. Buna karşın, aradan geçen 20 yıllık süredebelediyelerin etkin bir kısırlaştırma yapmadığı gibi çoğu belediyenin bakımevi dahi kurmadığına tanık olmaktayız..
***
Köpekler başıboş mu, bırakılır, ötenazi mi yapılır, kısırlaştırılır mı bilemem ama bildiğim bir şey var, başıboş köpeklerin tehlike saçtığı, özellikle kırsal kesimlerde. Bizim Hisarcık’ta sokak köpeğini haddi hesabı yok. Gelip geçenler “azatlayıp” gidiyor. Köy, adeta “köpek çiftliğine” döndü. Yetkililerin umurunda değil. Gördüğümde ya kaçıyorum, ya da yolumu değiştiriyorum.
***
Peki, diyeceksiniz ki, köpekler tehlike saçıyor, mesela trafik kazalarına neden oluyor. O nedenleitlaf edelim ya da kısırlaştıralım. Peki, kazalara, ölümlere neden olan sürücü ve motorlu kara taşıtlarını, ve dahi hava taşıtlarını, ve dahi deniz taşıtlarını ne yapalım?Arı tehlikeli diye, yok edilmesini kimse istemiyor. Arı sokması sonucu, nasıl komaya girdiğimi, acile nasıl zor yetiştirildiğimi, ben bilirim.
***
“İçişleri Bakanlığı verilerine göre son 5 yılda hayvana çarpma ile gerçekleşen 3 bin 534 trafik kazasında, 55 ölüm ve 5 bin 147 yaralanma vakası kayıtlara geçmiştir", diyor Tarım ve Orman Bakanı grgİbrahimYumaklı. Bu açıklama üzerine “araçları”ve “sürücüleri”ne yapalım, sorusu aklıma geldi.
***
Ortada bir “can” var ve bu cana nasıl kıyılır bilemem. Ama bu konuda da “ifrat ve tefrit” noktalarında dolaşıp duruyoruz. Hal böyle olunca rasyonel yaşlaşmıyoruz bir türlü.
***
Demem o ki; "Bu soruna dair son günlerde kamuoyunda yapılan sağduyulu tüm tartışmalar, görüş ve öneriler, doğru çözüme ulaşmak için son derece değerlidir. Bilim insanları başta olmak üzere, konunun uzmanlarının gerçekçi çözüm önerileri ve vatandaşımızın desteği ile ülkemizin bu sorunun da üstesinden geleceğine inanıyorum", diyen Bakana kulak vermek lazım.
***
"Başıboş sokak köpekleri sorununun temelinde, bu hayvanların sorumluluklarını yasal olarak üstlenen sahip bir kişi veya kurumun olmaması yatmaktadır. Bu konuya dair çözüm tartışmalarında, teknik bazı bilgilerin göz önünde bulundurulması mecburiyetine istinaden aşağıdaki hususları kamuoyunun dikkatine sunmak istiyorum...", diyor Bakan… Devam ediyor:
***
1-Başıboş köpek sayısının, 4 milyona yakın olduğu tahmin edilmektedir. Yıl içinde 1-2 defa doğum yapabilmeleri, her seferinde ortalama 6-8 yavru doğurmaları ve sürekli yer değiştirmeleri sebebiyle yerel yönetimlerce sağlıklı kayıt tutulamamakta ve net sayı belirlenememektedir...
2- Bilimsel verilere göre, başıboş köpeklerin çoğalmalarının kontrol altına alınabilmesi, bir sene içinde toplam sayının %70’inin kısırlaştırılması ile mümkündür. Ancak son 5 yılda ortalama 260 bin, bir yılda en fazla 350 bin köpek kısırlaştırılabilmiştir...
3-Dünya Sağlık Örgütü ülkemizikuduz riski açısından yüksek risk kategorisinde tanımlanmaktadır. Birçok ülke, ülkemize gelecek vatandaşlarına kuduz riskine ve başıboş köpeklerden kaynaklı tehlikelere karşı seyahat uyarısı yapmaktadır...
4- Sağlık Bakanlığı verilerine göre, evcil hayvanlar da dahil olmak üzere 2018-2022 yılları arasında kuduz riskli temas sayısı ortalama 267 bin iken, 2023 yılında bu sayı iki katına yakın artarak 438 bine ulaşmıştır. Bu tablonun insan hayatı ve sağlığı açısından ürkütücü boyutlarda olduğu aşikârdır...
***
Çözüm doğanı öldürmek değil, doğumu engellemektir.Kaçak üretim engellenmeli, internetten, katalogdan, pet shoplardanvs. hayvan satışı yasaklanmalı.
***
Birgün gazetesinden Mustafa Bildircin'in haberine göre, Cumhuriyet başsavcılıklarında, Hayvanları Koruma Kanunu uyarınca açılan dosya sayısının 2023 itibarıyla 4 bin 123 olduğu bildirildi.2022 yılında 3 bin 658 dosya varmış.
***
2023 yılında hayvanlara karşı suç işlediği gerekçesiyle hakkında Cumhuriyet başsavcılıklarında dosya açılan 5 bin 134 kişiden 2 bin 176’sının dosyası hakkında, “Kavuşturmaya yer yoktur” kararı verildi. Bin 149 hakkında ise kamu davası açıldı.