Geçen gün, Kartal Katlı Kavşağı tanıtım toplantısına katıldım. Büyükşehir Meclis salonunda yapılan toplantıya epey bir kişi katıldı. Proje direktörü bilgiler verdi. Bunu görsel efektlerle anlattı. Kafama takılan soruları sordum. İnanın, ya ben soru sormayı bilmiyorum ya da sunucunun kafası karışık.
***
Bir kere anlayamadığım konu şu. Keşke Karayolları’ndan da bir temsilci olsaydı. Onun verilen parametrelere itirazlarını, dinlemek isterdim. Sunucu, temel parametre olarak, Karayollarının esas aldığı günlük araç geçiş sayısını verdi. Tabii, bu sayı, yapılabilirliğin olmazsa olmazı. Diğerleri, karbondioksit salınımı, benzin tüketimi, zaman kaybı vs.
***
Orada belirttim, burasının kent dışı karayolları olmadığını, belediyenin sorumluluğunda ki karayolu olduğunu. O nedenle, devlet yolları için geçerli olan çok kriterin il yolları için geçerli olmadığını izaha çalıştım. Ama dinleyen kim? Yapımına karar verilmiş bir kere.
***
Karbondioksit salınım ve benzin tüketimi, zaman kaybına aklım ermez. Nasıl hesaplandığını bilmiyorum. Ama araç sayımının kıyas yapma şansım var.
***
Araç sayımı, haftada üç gün olmak üzere, üç ay sürmüş… Hangi yöntem uygulandı? Bilmiyorum. Tabii, hangi yönden gelen ve giden sayılarını da bilmiyoruz. Sonuçta, günde ortalama 120 bin araç geçmiş. Haliyle projelendirme temelini bu teşkil ediyor. Adeta projenin omurgası…
***
Bakınız; Mart/2024 tarihi itibarıyla Kayseri trafiğine kayıtlı 457.485 araç var. Bunun282.419’u otomobil. Böyle bir tablo karşısında, günde 120 bin araç geçer mi? Kafama takıldı. Öyle ya, mühendisliğin verdiği bir kuşku var. Bu kadar araç nasıl geçer? Asla inanmam.
***
Bakınız neden?
16,5 milyon kişinin yaşadığı İstanbul’da, yine aynı dönem 5,5 milyon aracın bunun 3,7 milyonunun otomobil olduğu İki kıtayı birbirine bağlayan köprülerin ikisinden geçen araç sayısı şöyle veriliyor.
***
Abdülkadir Uraloğlu; “İstanbul gibi mega bir kentin trafik yükünü azaltan köprüyü, günlük ortalama 200 bin araç kullanıyor (AA, 29.10.2023). Günlük ortalama 240 bin araç geçiyor Fatih Sultan Mehmet (FSM) Köprüsünden. Bu veriler, resmi veriler. Bu durum karşısında, Kartal Kavşağı’ndan, günde ortalama 120 bin araç geçer mi?
***
Kıyas için bir başka rakam daha vereceğim. !5 Temmuz ve FSM köprülerinden, 2019 yılında, iki yönde toplam 117,5 milyon araç geçiş. Bir köprü için diyelim bunun yarısı. Eder 59 milyon. Bizim Kartal Kavşağı’ndan geçen ise, 43,2 milyon.
***
İlginç değil mi? Sanırım, proje müellifleri de biliyor bunu. Peki, günde 120 bin araç geçtiğine inanıyorlar mı? Sanmıyorum.
***
O nedenle, Başkan Büyükkılıç’ı, hadim olmayarak uyarıyorum. Sevgili Başkanım, bu rakam şişirme… Ekmek katığa denk getirilmiş. Projenin yapılabilir olması için abartılmış. Tekrar ediyorum, günde bu kadar araç geçsin. Kellemi koyarım. Gelin vazgeçin bu projeden… Şehir alt-üst geçit, katlı kavşak, battı-çıktılarla yeterince katledildi, bu katliama bir halka da siz eklemeyin.
***
Ben Başkanın yerinde olayım… Araç sayısını, bilimsel yöntemlerle bir bağımsız kuruluşa yaptırtırım. Göreceksiniz böyle bir yatırıma hiç gerek olmayacak. Değerli Başkanım, kusura kalmayın, kuşkuluyum bu rakamda. Unutmayın, on iki gün ara ile verdiğiniz bir demeçte, bu kavşaktan 85 bin araç geçtiğini söylüyorsunuz. Bu rakamı da kim verdi size ki açıklamanızda kullandınız?
***
Katılımcılar, çok konuya itiraz etti. İttifak edilen husus yaya ve bisikletli geçişleriydi. Yaya için önerileri ilginçti. Kocasinan Bulvarı Sanayi Odası kavşağındaki gibi asansör ve merdiven. Sordum, özellikle akşam vakti bir kadın, tek başına bu asansöre biner mi? Asansör bozulduğunda, elektrik kesildiğinde ne olacak?
***
Elektrik kesildiğinde jeneratör devreye girecekmiş. Anlaşılır. Ya arıza olursa? Büyükşehir’e 500 metre uzaklıktaymış. Hemen müdahale ederlermiş. Peki, mesai dışında olursa? Ne olacak…
***
Tabii, canım sıkıldı, akıl dışı yanıtlarına. Başkan itiraz etti. EDS, sinyalizasyon yapıyoruz anında müdahale ederiz, dedi. Ben de, burunlarının dibindeki Kocasinan yaya geçidinde, yürüyen merdivenin bir hafta çalışmadığını tanık olduğunu söylediğimde Başkan inanmadı, “yok böyle bir şey!”, dedi.
***
Hasılı kelam, şahsen ben tatmin olmadım sunumdan. Kaç kişi tatmin oldu? Bilemiyorum. Eminim, müelliflerin de kafası karışık.
***
En son sözü Başkan aldı, emeği geçenlere hassaten Mehmet Özhaseki’ye teşekkür etti. Öyle ya, mevcut altyapı deplasmanları da dahil, 18 ayda bitecek, 1,5 milyar liraya baliği olacak yatırım bedelini, Dünya Bankası’nda temin edecekmiş? Bakalım, banka bu projeye destek verecek mi? Anlaşılan bu projenin arkasında Özhaseki var, destek veren de o… Yine hissettiğim kadarıyla, işin yüklenicisi belli.
***
Ha. Unutuyordum. Bu projenin fizibilite (yapılabilirlik) raporu olup olmadığını sordum. “Var!” dediler. Bunun üzerine “raporun” Büyükşehir Web sitesinde yayınlamalarını rica ettim. “Hem yayınlayacağız!” yanıtını verdiler. Bakalım, yayınlayabilecekler mi?
***
En sonunda Başkan Bana takıldı. “Kadir abi karşı!” dedi. “Doğrudur!”, dedim. “Projenin tamamına karşıyım!”, dedim. O da; “Çarşı her şeye karşı!”, dedi.
***
Evet. İçinde insanın olmadığı; kent kültürünü, kent tarihini, kent hafızasını, kentin dokusunu, insanı öncelemeyen her türlü eyleme ve yapılanmaya karşıyım. Kim ne derse desin.
***
Unutmayın, ulaşımın odağında insan vardır, araç yoktur. Araca göre ulaşım planlanmaz. Benzin, hava kirliliği, zaman kaybı, trafik sıkışıklığı işin hikayesi. Yine unutmayın, tüm bu olumsuzlukları, bir bu tür önlemlerle bir başka noktaya ötelenir. O kadar. Bunun için uzman olmaya gerek yok.
***
Tabii, sunucu ve plan müellifi, “Peki, hız artınca Cumhuriyet Meydanı” sorusuna yanıt veremedi. Bir konuşmacı; oraya da katlı kavşak yaparız, diye ironi yaptı.