Pek yazan yok, bari ben yazayım, dedim… Sebze ve meyve fiyatları, ateş pahası. Yüz liradan aşağı, yenebilir meyve yok. Allah’tan karpuz imdada yetişti, yerine ve cinsine göre, kilosu on ila yirmi lira arasında değişiyor.
***
Tabii, bunda, hiç görülmedik “don” ve işçilik, yakıt ve taşıma maliyetinin yüksek olduğunu da unutmayın. Yüksek enflasyon geniş halk kitlelerinin belini büktü… Peynir, et, yağ gibi temel gıda maddelerine erişim oldukça zorlaştı hatta imkansızlaştı, geniş kesimlerce. Bir kesimin ev ve otomobil alması, hayal oldu.
***
Haklı olarak, iktidar mensupları, hayatı, toz pembe göstermek isterlerse de, ahali yaşadığını bilir. Bakalım; “kurt kışı geçirir ama yediği ayazı da unutmaz!” sözünün doğruluğunu, önümüze gelen sandıkta göreceğiz.
***
O nedenle, istediğiniz kadar basını “baskı” altına almaya çalışırsanız çalışın, ben, “yaşadığım” hayatı bilirim. İstediğiniz kadar “algı” oluşturun, “vız gelir, tırıs gider!”. Siyasete vakıf olanlar bilir, haber alma kanalları kapatıldığında, “gözlerime bak ne dediğimi anlarsın?”, “bir bilen!” sözlerini…
***
1950 öncesi, “Marko Paşa” dergisi kapatıldığında, “Bizim Paşa”nın çıktığını… O da kapatıldığında; “Malum Paşa” çıkmaya başladı. Çıkartan da Aziz Nesin… Devir de İsmet Paşa devri; “Tek Parti” dönemim… Şimdi ise, çok şükür, “çok partili” dönemdeyiz.
***
Evet. gizlemeye çalışsak da, bizi bizden daha iyi biliyor, dışımızdakiler. AK Parti, 2002 yılında iktidara geldiğinde, topluma verdiği bir taahhüt vardı. İsterseniz anımsayalım: “Yoksulluk, yolsuzluk ve yasaklar” yani “3Y”’i kaldırmaya söz vermişti.
***
Aradan neredeyse yarım asır geçti. Peki, yirmi birinci yüz yılın, ilk çeyreğinin sonunda geldiğimiz nokta ne?
***
Önce, “yoksulluk” nedir, onu verelim: “Yoksulluk veya fakirlik, günlük temel ihtiyaçların tamamını veya büyük bir kısmını karşılayacak yeterli gelire sahip olmama durumudur. Özellikle yiyecek, içecek, barınma ve giyim gibi temel ihtiyaçlara zor erişmek veya erişememek yoksulluk olarak tanımlanabilmektedir. ”
***
Avrupa İstatistik Ofisi (2024,Eurostat), Avrupa Birliği (AB) gelir ve yaşam koşulları istatistiklerini yayımladı. Ülkelere göre yoksulluk riski altında olan nüfus oranları incelendiğinde, AB’ye üye ve gözlem kapsamındaki toplam 29 ülke arasında en az yoksul nüfusa sahip olanlar; yüzde 9,5 ile Çekya, 11,5 ile Belçika, 11,6 ile de Danimarka;
***
En fazla risk altında olanlar ise yüzde 22,6 ile Türkiye, yüzde 21,7 ile Bulgaristan, yüzde 21,6 ile de Letonya oldu.
***
AB ülkelerinde yoksulluk riski altında olanların toplam nüfus içindeki payı ise yüzde 16,2 iken, Euro Bölgesi’nde bu oran yüzde 16,6.
***
Ayrıca, Eurostat, Türkiye’de yoksulluk riski altında bulunan nüfusun 18 milyon 675 bin kişi olduğunu açıkladı.
***
“15 ila 24” yaş arasındaki genç nüfusta yoksulluk riski incelendiğinde, dikkat çeken veriler ve ülkeler yer alıyor. Genç nüfusta yoksulluk riski oranı AB’de yüzde 21,4 iken, Euro Bölgesi’nde ise yüzde 21,7 olarak gerçekleşti.
***
Genç nüfusta yoksulluk riskinin en yüksek olduğu ülke yüzde 32,7 ile Lüksemburg oldu. Yüzde 29,7 ile Norveç ve yüzde 26,6 ile Bulgaristan ise genç nüfus için en riskli olan diğer ülkeler.
***
Genç nüfusta yoksulluk riskinin en düşük olduğu ülkeler yüzde 9,3 ile Slovenya, yüzde 11,1 ile Kıbrıs ve yüzde 11,3 ile İrlanda oldu.
***
Öte yandan, yüzde 21,2 ile Türkiye, genç nüfusta yoksulluk riski açısından AB ve Euro Bölgesi ortalamalarının üzerinde yer aldı. Türkiye’de yoksulluk riski bulunan toplam genç nüfus ise 2 milyon 870 bin olarak açıklandı.
***
Türkiye’de toplam yoksulluk riski altındaki nüfusun yüzde 15,4’ünü genç nüfus oluşturuyor.