Yemliha Barajı, diğer ismi ile “Yamula Barajı”. Kızılırmak üzerinde. Yemliha (Yamula Köyü) mahallesi sınırları içerisinde. Elektrik üretimi ve sulama amaçlı. Sulama alanı yaklaşık 120 bin hektar (Kalaba/Seyfe 110 bin ha.) kadar. Teorik elektrik üretimi de yılda 420 milyon kWh….
***
Hemen belirteyim, önemli bir süreç içerir, Kayseri ölçeğinde, 200 milyon dolarlık, ciddi bir yatırım… O nedenle, bu süreçte inişlerin çıkışların, duraksamaların, bürokratik engellerin olması da çok doğal. Yine o nedenle, “Ben yaptım!” türünden “nalıncı keseri gibi kendisine yontanlar” çok yanıltır, doğru da yapmaz.
***
Kişilerin, kurumların ortak ürünü. Emeği geçenler, bildiklerini yaşadıklarını, çektikleri sıkıntıları anlatırlarsa çok iyi olur. Yoksa, geçmişin üstüne sünger çekilir, emeği geçenlere haksızlık edilmiş olur.
***
Bir kere bu, bir devlet projesi… Hikayesi, 1950’lere; bizim hikayemiz, 1980’lerin ortalarına gider… Öncelikli olmadığı için, raflarda duruyordu, proje. Raftan indirten, dönemin Kayseri ve Civarı Elektrik TAŞ Genel Müdürü Yaşar Koçoğlu. Bir kere bunu bir yere yazın. Tabii, Yaşar Abi’nin bir avantajı daha vardı; İTÜ’den dönem arkadaşları, çok üst düzey yöneticilerdi, devlet katında. Bunun da çok faydası oldu; kapıların açılmasında, içeriden bilgi akışına. Mesela, Enerji Bakanlığı’nda Enerji Dairesi Başkanı Vural akın.
***
Tabii, bu süreçte, Elektrik Şirketi Muhasebe Müdürü rahmetli Zeki Abi’nin (Özbakkal) emeği, yadsınamaz. Hepsi de merhum Mehmet Tahtasakal, Rüştü Karakaya, Mehmet Kaçıkçı, İbrahim Özbıyık, Cahit Aral, Refik Akarun, Faruk Molu’nun; hayatta olan Bakanlık Müsteşarı Mehmet İndap, Hüsamettin Çetinbulut, Şükrü Karatepe, Mehmet Özhaseki’nin, yapımcı ve işletici Ayen Enerji’nin katkıları, gayretleri taktirlerin ötesinde. Kayseri valilerinin gayretleri de öyle… Dedim ya, bu bir süreç, şu ya da bu ölçüde katkıları oldu.
***
Yine tabii, bu sürece takoz koyan, ortak olarak girip çıkan, sonradan aleyhte çalışan, burasını “rant kapısı” gören, Kayserili işadamlarının isimlerini saymak istemem… Gerek de yok. Zira, bir dönemin yakın tanığıyım, KCETAŞ’ta Teknik Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesiydim.
***
Bürokratik engeller, ortaklar arasındaki çekişmeler, ayrılışlar, sermaye yetersizliği vs. işin gecikmesine neden oldu. Uzun, yorucu, meşakkatli bir süreçten sonra, tesisin temeli dönemin Başbakanı merhum Mesut Yılmaz tarafından atıldı (1Kasım 1998). İbrahim Yılmaz da ANAP Milletvekiliydi… 27 Aralık 2003’de su tutulmaya başladı. 2005 yılı Temmuz ayında üretime geçti.
***
2x50 MW gücünde. İşleticisi, Kayseri Elektrik Üretim San. ve Tic. AŞ.. Şirket, 20 yıllık imtiyaz aldı. İmtiyaz süresi, bu yılın ortalarında bitiyor. Şirketin %96,72 hissesi AYEN Enerji’ye (Aydıner ailesi) ait.
***
Yirmi yıl göz açıp kapayıncaya kadar geçti. Kamuya devrolacak… Ondan sonrasını bilmiyoruz. Umulur ki, işletmesi Büyükşehir Belediyesine/KCETAŞ’a geçer. Zira, bu iki kurum olmasa, gerçekleşmesi çok zordu. Övünmek için söylemiyorum, o dönemleri bizzat yaşayan birisiyim. Neler çekildiğini az çok bilirim.
***
İnanın, elektrik üretiminin, bir üyesi olmakla guru duyduğum KCETAŞ’a, su yönetiminin de Büyükşehre devrini can-ı gönülden dilerim. DSİ ise, gözlemci olur. Sulama alt yapı projelerini hayata geçirir. Santral da “puant santral” olarak çalışır.
***
Gelecekte Kayseri’nin içme suyu ihtiyacı için bulunmaz bir rezervuar. Yeni bir ihaleye çıktığında, bir başkaları aldığında, AYEN de dahil, bir bardak su vermezler. Bir karıklık bile sulama suyu alamazsınız. Mansap sulaması (Yaklaşık 7 bin ha.) ile devam edersiniz. Kayseri, Yozgat, Kırşehir, Nevşehir çiftçisi de avcunu yalar.
***
Bu konuda çok yazdım, çizdim. Yoruldum artık… Kayseri kamuoyunda ne kadar yansıdı bilmiyorum, tabii, Büyükşehir ve politikacılar katında da...
***
Memleket büyüklerine sorarsanız, barajı kendileri yaptırttı. Ama işin başına hiç gitmiyorlar, gitseler bile bilmiyorlar. Bilseler bile bilmezlikten geliyorlar. O nedenle sizleri, biraz geriye götüreceğim. Kent hafızasına bir halka daha ekleyeceğim.
***
Allah’tan, olayın kahramanları hayatta. O nedenle, çok detaylı bilgi, uzun yıllar KCETAŞ’ta Genel Müdürlük yapan, baraj için çok çok emeği geçen ama bugün unutulan Yaşar Koçoğlu’nun, barajla ilgili bilgileri, kendi sesinden alıp, hafızaya kaydetmek lazım. Uzun uzun anlattı bana, hem de birkaç kez. Aklımda kalanları aktarmaya çalışacağım.
***
Yaşar Abi, Allah sağlıklı ömür versin. Doksan yaşında, billur gibi hafızaya sahip. Bayram vesilesi ile aradım, geçmişte bana anlattıklarını, aynen tekrarladı. Abimiz, elbette bir gün terki hayat edecek. Gidince de, çok önemli bilgiler de kendisi ile... Mesela, köyü Darsıyak’da bir cadde/sokağa ismi de verilebilir.
***
Tabii, Şükrü Karatepe ve Mehmet Özhaseki’nin çok önemli hizmetlerini unutmayalım. Karatepe’den sonraki gelişmeler pek vakıf değilim ama şunu söyleyebilirim; Karatepe Başkanımız ile, ivme kazanmaya başladı. İnşallah, dönemlerini de Karatepe ile Özhaseki Başkanlarımız yazar.
***
KCETAŞ’ın yerinde olsam, Koçoğlu’nun önüne mikrofonu koyar, videoya alırım, anılarını. Dile kolay, hayatının dörtte bir Elektrik Şirketi’nde ve Kayseri’ye hizmetle geçti. Mesela, çokları bilmez, Kayseri’de, TV paket ve genel yayını, kuvveden fiile geçirenlerin başında gelen de o…
***
Ben, içinde bulunduğum dönem ve Yaşar Abi ile zaman zaman görüşmemizden, aklımda kalanları aktarıyorum. Keşke, her dönemim için benzerleri yapılabilse. Muallim Naci’nin dediği gibi;
“İhtirâz-ı ta’neden kalmakdadır âhım nihân
Bir hakîkat kalmasın âlemde Allahım nihân”
(Kınanmak korkusundan ahlarımı gizlenmekteyim; Allah'ım âlemde bir hakikat bile gizli kalmasın!) (Devam edeceğiz)
