MUSTAFA CENGİZ


TÜİK'TEN ÖNEMLİ VERİLER...

Verilerin doğruluğu ve güvenilirliği ne kadar çok olursa bir ülkenin içinde bulunduğu durum ve geleceğe dair okumalar o kadar güvenli olur. Bu nedenle hem doğru verileri ortaya koymak, onları kamuoyu ile paylaşmak ve doğru okumalarla vatandaşına güven vermek, onların haklarını korumak son derece önemli. Kalem elinizde olduğu için istediğiniz gibi yazdığınız takdirde büyük vebal altında kalıyorsunuz zira. Çünkü bu ülkede başta emekli maaşları, memur maaşları gibi önemli alın terine tekabül eden zamlar bu kurumun verdilerine göre yapılıyor. TÜİK önemli verileri sıralamaya devam ediyor. Her ne kadar Enflasyon konusundaki açıklamaları tartışmalı olsa da diğer kalemlerle ilgili değerlendirmeleri yine de en büyük itibar gören kurumların başında geliyor TÜİK. Bu veriler son derece önemli. Ülke genelinde genel anlamda yatırım sektörü ile üretimde neler oluyor? Hangisi kazandırıyor, hangisi kaybettiriyor. Ya da tıkanan sektörler, ya da geleceğe yönelik hangi sektörler daha verimli. Ülkedeki, Nüfus, Ekonomi, eğitim, yatırım durumları neler. Hepsi ama hepsi tek tek TÜİK tarafından inceleniyor.


TÜİK önemli verileri sıralamaya devam ediyor.

Her ne kadar Enflasyon konusundaki açıklamaları tartışmalı olsa da diğer kalemlerle ilgili değerlendirmeleri yine de en büyük itibar gören kurumların başında geliyor TÜİK.

Bu veriler son derece önemli.

Ülke genelinde genel anlamda yatırım sektörü ile üretimde neler oluyor?

Hangisi kazandırıyor, hangisi kaybettiriyor.

Ya da tıkanan sektörler, ya da geleceğe yönelik hangi sektörler daha verimli.

Ülkedeki, nüfus, ekonomi, eğitim, yatırım durumları neler.

Hepsi ama hepsi tek tek TÜİK tarafından inceleniyor.

Verilerle kamuoyu ile paylaşılıyor.

Genel manada en çok genel müdür değiştiren kurumların başında geliyor iller bazı da dahil. 

Her ne kadar iktidarlar bu verileri kendi hükümet etme anlayışı bağlamında eğip-bükse de şu anda yapılacak bir şey olmadığı da kesin. 

Bazılarının yukarıda vurguladığımız gibi gerçekliğine dair tartışmalar devam etse de en kapsamlı verilerin derlendiği kurum olarak dikkat çeken TÜİK’in verileri ülke bağlamında en çok dikkate alınan verileler olmaya devem ediyor. 

Bugün size son dönemde TÜİK tarafından yapılan dört önemli veri açıklamasının ayrıntılarını sunacağım.

Hazırsanız…

Başlıyoruz…

İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ

Bu kapsamda yapılan açıklamalar çerçevesinde TÜİK İnşaat Maliyet Endeksi, Mart 2025 rakamlarını duyurdu.

Bu verilere göre ülkemizde İnşaat maliyet endeksi yıllık %23,23 arttı, aylık %1,53 arttı.

İnşaat maliyet endeksi, 2025 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %1,53 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre %23,23 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %1,95 arttı, işçilik endeksi %0,80 arttı. 

Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %18,80 arttı, işçilik endeksi %31,72 arttı.

Bina inşaatı maliyet endeksi yıllık %23,60 arttı, aylık %1,45 artarken, Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi yıllık %22,05 arttı, aylık %1,79 arttı.

GEÇEN YILA ORANLA %23,60 ARTTI

Buna göre İnşaat sektöründeki Bina inşaatı maliyet endeksi, bir önceki aya göre %1,45 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre %23,60 arttı. 

Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,0 arttı, işçilik endeksi %0,54 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %19,68 arttı, işçilik endeksi %30,77 arttı.

Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, bir önceki aya göre %1,79 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre %22,05 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %1,82 arttı, işçilik endeksi %1,74 arttı. 

Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %16,14 arttı, işçilik endeksi %35,22 arttı.

SATIŞ HACİM ENDEKSİ

Öte yandan yine TÜİK Ticaret Satış Hacim Endeksi, Mart 2025 verilerini de paylaştı.

Buna göre; Ülkemizde ticaret satış hacmi yıllık %10,8 arttı, perakende satış hacmi yıllık %9,2 arttı.

Perakende Satış Hacim Endeksi, hanehalkı tüketim talebinin önemli bir göstergesidir ve bu haber bülteniyle yayımlanmakta.

 Perakende ticaret faaliyetleri arasında yer alan "47.77 - Uzmanlaşmış mağazalarda saat ve mücevher perakende satışı" faaliyeti, tüketimden çok değer biriktirme aracı olan kuyumculuk (altın) ürünlerini kapsamaktadır.

Hanehalkı tüketim talebinin daha iyi değerlendirilebilmesi için, saat ve mücevher hariç perakende ticaret satış hacmi, "Perakende ticaret (saat, mücevher hariç)" başlığı altında ayrıca yayımlanmaya başlanmıştır.

Ticaret satış hacmi yıllık %10,8 arttı, perakende satış hacmi yıllık %9,2 arttı

Ticaret satış hacmi (2021=100) 2025 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %10,8 arttı. 

Aynı ayda motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı için satış hacmi %12,8 arttı, toptan ticaret satış hacmi %11,1 arttı, perakende ticaret satış hacmi ise %9,2 arttı.

Ticaret satış hacmi aylık %5,0 arttı, perakende satış hacmi aylık %1,4 azaldı. Buna karşın Ticaret satış hacmi (2021=100) 2025 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %5,0 arttı. 

Aynı ayda motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı için satış hacmi %3,6 arttı, toptan ticaret satış hacmi %8,1 arttı, perakende ticaret satış hacmi ise %1,4 azaldı.

CİRO ENDEKSLERİ...

TÜİK'in bir diğer verisi ise Ciro Endeksleri, Mart 2025'den oluşuyor.

Buna göre ise Ülkemizde Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2021=100), 2025 yılı Mart ayında yıllık %33,4 arttı.

Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; 2025 yılı Mart ayında yıllık sanayi sektörü ciro endeksi %25,1 arttı, inşaat ciro endeksi %26,3 arttı, ticaret ciro endeksi %37,8 arttı, hizmet ciro endeksi %35,9 arttı.

Toplam ciro aylık %4,2 arttı

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2021=100), 2025 yılı Mart ayında aylık %4,2 arttı.

Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; 2025 yılı Mart ayında aylık sanayi sektörü ciro endeksi %5,5 arttı, inşaat ciro endeksi %4,6 azaldı, ticaret ciro endeksi %5,8 arttı, hizmet ciro endeksi %0,5 arttı.

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ...

Sanayi Üretim Endeksi, Mart 2025 rakamları mı?

İşte size o verilerin perde arkası.

Ülkemizde sanayi üretimi yıllık %2,5 arttı.

Sanayinin alt sektörleri (2021=100 referans yıllı) incelendiğinde, 

2025 yılı Mart ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %4,9 arttı, 

imalat sanayi sektörü endeksi %2,0 arttı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %6,1 arttı.

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2025 yılı Mart ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %8,2 arttı, 

imalat sanayi sektörü endeksi %3,7 arttı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %3,5 azaldı.

EN ÇOK ALTIN KAZANDIRDI...

Bu arada yazımızın finalini TÜİK'in Yatırım rakamlarına dair yayınladığı bir istatistik ile bitirelim.

Geride kalan süreçte yatırımcısına en çok kazandıran yatırım aracı Altın oldu.

TÜİK'in Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları, Nisan 2025 değerlendirmesine göre ülkemizde aylık en yüksek reel getiri külçe altında oldu.

Aylık en yüksek reel getiri külçe altında olurken, diğer yatırım araçları genel değerlendirmede yatırımcısına kaybettirdi.

Aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde %8,80, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %8,54 oranlarıyla külçe altında gerçekleşti.

DİĞER YATIRIM ARAÇLARI MUKAYESESİ…

Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Euro %4,07 ve mevduat faizi (brüt) %0,44 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken; 

Amerikan Doları %0,03, Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) %7,39 ve BIST 100 endeksi %9,93 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. 

TÜFE ile indirgendiğinde ise; Euro %3,83 ve mevduat faizi (brüt) %0,20 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken; Amerikan Doları %0,26, DİBS %7,60 ve BIST 100 endeksi %10,14 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.

Külçe altın, üç aylık değerlendirmede; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %20,83, TÜFE ile indirgendiğinde ise %19,69 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu. 

Aynı dönemde BIST 100 endeksi, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %12,26, TÜFE ile indirgendiğinde ise %13,09 oranlarında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

Altı aylık değerlendirmeye göre külçe altın; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %18,15, TÜFE ile indirgendiğinde ise %12,36 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken; aynı dönemde BIST 100 endeksi, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %5,90, TÜFE ile indirgendiğinde ise %10,51 oranlarında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

ALTIN GİBİ YATIRIM ARACI YOK…

Her dönemin gözdesi.

Yine rekorlarla yoluna devam ediyor.

Bilindik.

Tanındık.

Atadan yadigar bir yöntem.

Yastık Altı ekonomisinin en güvencelisi.

Kimilerine öre Kefen parası.

Kimilerine göre Dar günlerin kurtarıcısı.

Kim ne derse desin.

Altın, her dönemde yatırımcı için Güvenli Liman olmaya devam ediyor. 

Yıllık değerlendirmede en yüksek reel getiri külçe altında gerçekleşti

Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde külçe altın; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %31,17 TÜFE ile indirgendiğinde ise %16,55 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.

Yıllık değerlendirmede, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından mevduat faizi (brüt) %16,26 ve Euro %0,90 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken; 

DİBS %0,91, Amerikan Doları %3,80 ve BIST 100 endeksi %20,29 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde mevduat faizi (brüt) %3,31 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken; 

Euro %10,34, DİBS %11,95, Amerikan Doları %14,51 ve BIST 100 endeksi %29,17 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.

DOĞRU VERİLER… DOĞRU OKUMA…

Yukarıda verdik.

Verilerin doğruluğu ve güvenilirliği ne kadar çok olursa bir ülkenin içinde bulunduğu durum ve geleceğe dair okumalar o kadar güvenli olur.

Bu nedenle hem doğru verileri ortaya koymak, onları kamuoyu ile paylaşmak ve doğru okumalarla vatandaşına güven vermek, onların haklarını korumak son derece önemli.

Kalem elinizde olduğu için istediğiniz gibi yazdığınız takdirde büyük vebal altında kalıyorsunuz zira.

Çünkü bu ülkede başta emekli maaşları, memur maaşları gibi önemli alın terine tekabül eden zamlar bu kurumun verdilerine göre yapılıyor.