Enerji girdileri, sektörlere ağır yük olunca, herkes, başının çaresine bakmaya başladı. İlk akla gelen de, mesela, yoğun elektrik tüketen ulaşım sektöründe, Rüzgar (RES) ve Güneş (GES) enerji santralları kurumu yaygınlaştı. Çok da mesafe alındı…
***
Bunlardan birisi de Kayseri Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı… Yoğun elektrik tüketen “tramvay” ulaşımında, ilk adım atıldı. Bir araştırma yapmadım ama “ilk” olduğunu, kendileri ifade ediyor.
***
Önemli değil. Önemli olan, “yenilenebilir enerji kaynaklarına” yönelmek. Bunu da yapıyorlar. Basınla ilgili daire başkanlığına yeni atanan, Cenani Ayaydın dostumuz, isteğim üzerine bir açıklama göndermiş. Aslında, Başkan Büyükkılıç’ın, konu ile açıklamasının, daha teknik detayları ihtiva etmesinden başka bir şey değil, bu. Kendilerine teşekkür ediyorum.
***
Projede şu ana kadar Arazi tahsisi, çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) raporu, teknik değerlendirme (TD), teknik etkileşim analizi (TEA) dahil birçok izin ve başvuru işlemleri gerçekleştirilmiş, uzun soluklu çalışma gerektiren projede toplam 24 kurumdan 35 konuda onay veya uygunluk alınmış.
***
Tüm izin, saha hazırlama ve temel imalatları tamamlanan dev rüzgar türbinin parçaları proje sahasına nakli devam ederken, 3 türbinden birinin kurulumu tamamlanmış (21 Aralık 2024 tarihinde) diğer türbinlerin kurulum çalışmalarına başlanmış.
***
Kayseri / İncesu İlçemize kurulan her bir rüzgar türbinin temelinde 95 ton inşaat çeliği ve 650 metreküp beton kullanılmış. Türbinler 113 metre kule yüksekliğine, 81,5 metre kanat uzunluğuna sahip olacak ve toplamda yüksekliği 194,5 metreyi bulacakmış. Bu yükseklik yaklaşık 65 katlı bir binanın boyu ile eş değermiş.
***
Kurulan, 3 türbin ile toplamda 21 mega watt (MW) kurulu güce sahip Rüzgar Enerji Santrali (RES). Tesis hızla devam ediyormuş. Türkiye’nin toplu ulaşım sektöründeki İlk RES’i olma özelliğine sahip olacakmış.
***
Yaklaşık 22 milyon euroya mal olacak projenin tamamlanmasının ardından 4 yılda kendini amorti edecek ve kent içi ulaşımda kullanılan Raylı sistemin tüm elektrik enerji ihtiyacını karşılayacak, ihtiyaç fazlası enerjiden ise gelir sağlanacakmış.
***
Anladığım kadarı bir türbin 7 MW… MW başına kurulum maliyeti, yaklaşık bir milyon dolar. 1 MW kapasiteli bir rüzgar enerjisi santralinin kurulum maliyeti 1.2 milyon Euro civarında. Belediyemizin kurduğu tesisin, yaklaşık bedeli de kabul edilebilir sınırlar içerisinde.
***
Tramvay hattı, yolda 32 milyon kWh elektrik tüketiyormuş. Kurulacak RES ile 60 milyon kWh’lik bir üretim öngörülüyor. Demek ki, işler yolunda giderse, 30 milyon kWh’e yakın bir elektrik, satılacak. İnşallah, “evdeki hesap çarşıya uyar!”
***
Tabii, RES olsun, GES olsun, bunlara, kurtarıcı simit olarak bakmamak lazım. Bir kere kapasite kullanım oranları çok küçük. RES’ler için ortalama yüzde 35, GES’ler için ortalama yüzde 25 veriliyor. Tabii, teknoloji geliştikçe, bu oranların yükseleceği muhakkak. Ama ne yaparsanız yapın, bu oran yüzde 50-60’lara çıkamaz.
***
İkincisi, bir rüzgar türbininin mekanik ömrü, 20-25 yıl olarak veriliyor. İşletme ve bakımı düzgün yapıldığı sürece bu 30 yıla çıkabilirmiş.
***
“Son olarak Proje sayesinde, karbon emisyonunda yıllık 14 bin 883 ton azaltım sağlanması öngörülmektedir”, deniyor Büyükşehir açıklamasında.
***
Peki, bir tarafında Hürmetçi sazlığı, diğer tarafında Sultan sağlığı vd. olan İncesu’ya kurulan ve kuş göç yolları üzerinde bulunan bu santralların kuşlara, etkisi ne olur? Bilmiyorum. Mutlaka, ÇED Raporu’nda buna değinilmiştir.
***
İsterseniz bir örnek vererek meramımı anlatayım: “ABD Balık ve Vahşi Yaşam Kurumu’na göre her yıl 140.000 ile 500.000 arasında kuş, rüzgar türbinleri sebebiyle ölüyor”, muş.
***
Son sözüm şu… Güzel bir girişim, kutlar ve desteklerim Büyükşehri ama unutulmasın, adı ne olursa olsun, her türlü enerji üretimi masum değildir. O nedenle, enerji lobilerine ve onların “çantacılarına” pek aldanmamak, “gazlarına” gelmemek gerekir.
***
Burada önemli olan enerjiyi, “etkin ve verimli” kullanabilmek. Bunu yapabildiğimiz taktirde, kullanılan enerjinin “çevre etkisi” en aza iner.