2025 Yılında kocaman bir ay geride kaldı.
Kestirmeden söyleyelim.
Geride kalan yeni yılın ilk ayına beklendiği üzere enflasyon, zamlar, ihracat, istihdam, destekler, operasyonlar ve denetimler damga vurdu.
“Türkiye’nin en öncelikli ve acil çözüm bekleyen sorunu Ekonomi.”
Daha dün gibi yeni yıl beklentisi, heyecanı ve Ocak ayının ilk günlerine dair beklentiler.
Ancak su gibi akıp geçen zaman içerisinde Ocak ayını bitirdik, nerede ise Şubat ayını da yarıladık bile.
Hali ile de Türkiye’de en çok konuşulan konuların başında başta Aralık ayının finalinde Asgari Ücret, Emekli ve memur zamları ilk sırada yer almıştı.
Peki bu tablonun yeni yıla yansımaları nasıl oldu.
Buna dair güzel bir çalışması var MTM Medya Takip Merkezi’nin.
Bugün size Ocak ayına dair gün gün yapılan bu önemli derlemenin satır başlarını sunarak aralara da bazı saptamalar yapmak istiyorum.
HANGİ BAŞLIKLAR ÖNE ÇIKTI?!...
Kim ne derse desin Türkiye’nin en önemli konu başlığı, bitmek tükenmeyen gerçeği Ekonomi ve Enflasyon.
Ekonomi basınını mercek altına alan MTM Medya Takip Merkezi, ocak ayının en çok konuşulan ekonomi konularını araştırdı.
Buna göre; enflasyon, zamlar, ihracat, istihdam, destekler, operasyonlar ve denetimler Ocak 2025’e damga vurdu.
İşte MTM Medya Takip Merkezi araştırmasında ocak ayında gün gün en çok konuşulan ekonomi konularından sizlere bir hatırlatma turu.
Bakalım gerçekten bunları hatırlıyor musunuz, yoksa sadece günü kurtarmak, geçinmek için direnmeye devam mı?
GÜN GÜN OCAK EKOMONİ TAKVİMİ…
1 OCAK: Akaryakıtta ÖTV artışı % 6 ile sınırlandırıldı.
Türkiye'nin brüt dış borç stoku 525,8 milyar dolara, IMEI kayıt ücreti ise 45,6 bin TL'ye yükseldi.
2 OCAK: İTO, İstanbul'un yıllık enflasyonunun %55,3 olduğunu açıkladı. Türkiye'nin Euro ticareti ise 1 trilyon dolara yaklaştı.
3 OCAK: Karşılıksız çek oranı 5 yılın en yüksek seviyesine çıktı. KKM desteği son buldu. Asgari ücret fırsatçılarına 23,7 milyon TL ceza kesildi.
4 OCAK: Memur ve emeklilerin zam oranları açıklandı. 2024 yılı enflasyonu %44,38, kira zam oranı %58,51 olarak belirlendi.
Herkes çok iyi biliyor.
Herkes çok yakından takip ediyor.
Ne aralıkta verilen Asgari Ücret zammı, ne de Emekliye yapılan zam kimseyi memnun etmedi.
Ardından gelen memur zamları ile de ilgili sanırım beklentilerin altında kaldığına dair de geniş bir kesimin ortak görüş birlikteliği hakim bu konuya dair.
TÜİK ve ENAG’ın hatta İTO’nun açıkladığı Enflasyon rakamları arasındaki çelişki ve hükümetin de TÜİK verileri ile yaptığı zamları.
CUMHURİYET ALTIN, ASGARİ ÜCRETİ SOLLADI…
Bakın size tarihi bir gerçeği gösteren bir rakam yazayım.
Cumhuriyet altını tarihte ilk kez Asgari ücreti solladı.
Cumhuriyet altının fiyatı 22.300 TL olurken, açıklanan Asgari ücret rakamı 22.104 TL.
Yarım Altında asgari ücreti geçer mi?
İnşaallah geçmeden bazı önemli hamleler yapılır da vatandaşın geçim sıkıntısı ile ilgili sorunları hallolur.
Malum artık düğünlerde bile çeyrek takacak babayiğit pek kalmadı.
Gramla işi bitiriyor herkes.
Eski alacaklar da duyuna kaldı hali ile tabi ki de…
Bir başka acıtan gerçek.
Asgari ücret yine açıklandıktan sonra Açlık sınırının da altında kaldı.
Bilmem bu gerçekleri duyuyor, biliyor, sebep-sonuç ilişkisine dair mukayeselerde bulunuyor musunuz?
BENZİN ZAMMI OTOMATİĞE BAĞLANDI…
50 TL sınırında kitlediler şimdilik fiyatı.
Fix menü gibi.
Mehter gibi.
İleri geri manevralarla bir iniyor, bir çıkıyor.
Nerede ise kuruş kuruş ayarlama yapıyorlar.
Sakın bunu zamla karıştırmayın olur mu?!...
5 OCAK: Ticari kredilerde büyüme sınırı düzenlendi. Savunma sanayiinde 7,1 milyar dolarlık rekor ihracat gerçekleşti. Benzine 1,27 TL zam yansıdı.
6 OCAK: Vergi denetimlerinde 120 milyar TL tahakkuk ettirildi.
7 OCAK: Memur ve memur emeklisi zam oranı %11,54 olarak açıklandı. Benzin fiyatına 1,24 TL zam yapıldı.
8 OCAK: En düşük emekli aylığı 14.469 TL’ye yükseldi. Motorin fiyatına 98 kuruş, EFT ücretlerine ise enflasyon oranında zam yapıldı.
9 OCAK: Siber Güvenlik Başkanlığı kuruldu. KKM stokunun 72 hafta kesintisiz düştüğü açıklandı. Merkez Bankası 55 şirkete 160 milyon TL ceza kesti.
10 OCAK: Depremzede KOBİ'lerin mücbir sebep hali 31 Mayıs'a kadar uzatıldı.
11 OCAK: Sanayi üretimi aylık bazda %2,9 arttı. Enflasyonda 31 puanlık gerileme kaydedildi. TÜİK, işsizlik oranını %8,6 olarak açıkladı.
12 OCAK: Yabancı yatırımcılar 42,1 milyon dolarlık hisse senedi alımı yaptı. TESK, esnaf için faizsiz kredi talebinde bulundu.
13 OCAK: 2028'de 20 milyon hanede yerli doğalgaz kullanılacağı açıklandı. İstihdamı artırma programına 150 milyar lira kaynak ayrıldı. Takipteki alacaklar %159 artışla 116,5 milyar TL'ye yükseldi.
14 OCAK: Asgari ücrete Temmuz'da ihtiyaç halinde zam yapılabileceği açıklandı. YHT bilet fiyatlarında yeni düzenlemeye gidildi.
KONUT SATIŞLARI…
Bu veride TÜİK’ten.
Geçtiğimiz günlerde bu köşede yazmıştım.
Kayseri geçen yıl Ekim’de rekor kırmıştı hatırlarsanız.
Uzatmaya gerek yok sanırım.
15 OCAK: Altın kotası artırıldı. Emekli maaşları ödemeleri başladı.
20 OCAK: E-sigara kaçakçılığına yönelik operasyon düzenlendi.
21 OCAK: KKM'de 6 ve 12 ay vadeye kısıtlama getirildi.
22 OCAK: TÜİK, konut satışlarının 1,5 milyona yaklaştığını açıkladı. Türkiye, dünya mobilya ihracatında üç sıra tırmanarak 7. oldu.
23 OCAK: Ticaret Bakanlığında Ramazan öncesi gıda sektörü toplantısı gerçekleştirildi. Toplam kartlı harcamalar 14,8 trilyon TL'ye ulaştı. Altın fiyatları rekor tazeledi.
FAİZ İNDİRİMİNE DEVAM…
Naslı günlerden yüzde 50’lili faizlere ve tekrar indirimli günlere.
Bakalım bu seyir nereye kadar sürecek?
Bu işten kazanan ve kaybedenler kimler olacak?
24 OCAK: Merkez Bankası, politika faizini %45'e indirdi. Kripto varlık borsalarına düzenleme getirildi. Çalışan annelere destek paketi açıklandı.
25 OCAK: Konya Ovası Projesi'ne 350 milyar TL kaynak aktarıldı. Emekli maaş farkları ödenmeye başlandı. Türkiye’deki banka şube sayısının 9 bin 329'a gerilediği açıklandı.
26 OCAK: TESK’ten esnafın enflasyondan sorumlu tutulmaması yönünde açıklama yapıldı. 2025'in ilk Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısı yapıldı. Moody's, Türkiye'nin kredi notunu sabit tuttu.
27 OCAK: 233 bin yasa dışı bahis sitesi erişime kapatıldı. Kadın istihdam oranının %34,4'e yükseldiği açıklandı. E-ihracat 2025 hedefi 8 milyar dolar olarak belirlendi.
28 OCAK: Asya Kalkınma Bankası, Türkiye'de faaliyete başlama kararı aldı. Merkez Bankası rezervleri 168 milyar dolara yaklaştı. Elektrik tarifelerinde yeni dönem başladı.
29 OCAK: Türkiye'den Suriye'ye yapılan ihracat %35 arttı. TROY logolu kart sayısı 50 milyona ulaştı.
30 OCAK: Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan arasında “Yatırım İşbirliği Anlaşması” yapıldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2 milyar dolarlık bir yatırım paketi açıkladı.
31 OCAK: Merkez Bankası rezervleri 167,5 milyar dolara yükseldi. Türk müteahhitlik firmaları yurtdışında 28,6 milyar dolarlık proje üstlendi. 56 yeni ilaç geri ödeme listesine alındı.
İŞSİZLİK RAKAMLARI…
Bu ilavede geriden gelen yılla ilgili olarak Şubat’ta bizden olsun finalde.
Bu da bir başka alem rakamlar.
Malum yukarı da vurguladık.
TÜİK’in Enflasyon verileri ile iktidarın yaptığı zamlar arasındaki çelişkiyi.
Bu kez de İşsizlik verileri.
İşgücü İstatistikleri, Aralık 2024
Ülkemizde Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %8,5 seviyesinde gerçekleşti.
Enteresan değil mi?
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2024 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre 39 bin kişi azalarak 3 milyon 26 bin kişi oldu.
İşsizlik oranı ise 0,1 puan azalarak %8,5 seviyesinde gerçekleşti.
İşsizlik oranı erkeklerde %6,9 iken kadınlarda %11,4 olarak tahmin edildi.
Bu rakamları nasıl okumak isterseniz size kalmış.
Sanırım cebinizdeki paranın hesabını yapmayı biliyorsunuz.
Nasıl kazandığınızı, nasıl harcadığınızı, nasıl geçindiğinizi iyi kötü yıllardır biliyorsunuz.
Ne demiştik, “Türkiye’nin en öncelikli ve acil çözüm bekleyen sorunu Ekonomi.”
Bu nedenle fazlaca da yoruma gerek yok sanırım.
Öyle ya da böyle herkes cebine giren-çıkan mukayesesini yapıp geçmiş ile bugünün mukayesesini yapabiliyorsa ne ala…
