Farkında mısınız? Etrafınıza şöyle bir bakın, çok işyerinin kapalı olduğunu göreceksiniz. Ekonomik sıkıntı, fena vurdu. Aslında, “perşembenin gelişi çarşambadan belliydi.” Süreç yeni başlamadı, 2017’ler gidin. Bu noktaya gelineceğini çok uyaran oldu ama “kim okur kim dinler varak-ı mihrü vefayı!”. Yani, sıkıntı “nev zuhur” bir şey değildi, göstere göstere geliyordu. Bakan Şimşek’in, “artık rasyonel politikalara döneceğiz” demesi de bu cümledendi.
***
Ahalinin alım gücü azaldı… Rutin ihtiyaçları dışında harcayacak parası kalmadı. Kaldı ki, rutin ihtiyaçlarını bile zor karşılıyor.
***
Kamu maliyesi de elimizdeki, avcumuzdakileri, şu ya da bu nedenle, sünger gibi emiyor. Hasılı kelam insanlar derdinin çaresine düştü ama Ankara’da “post kavgası” bitmiyor; her gün yeni bir yapay gündemle, gerçek gündemden uzaklaşıyoruz.
***
Gerçek gündemimizden birisi “aş ve iş”. Tencerenin nasıl ve içinde ne kaynadığı. Siz ne derseniz deyin, “Halep’te kırk arşın atladığınızı” nasıl anlatırsanız anlatın, “Halep oradaysa, arşın burada”. O nedenle, “kışı geçiren ama yediği ayazı unutmayan kurt!” gibiyiz.
***
Hayırlısı ile önümüze bir sandık gelsin de “görelim ense tıraşımızı”; “ak koyun kara koyun nasıl belli olurmuş!” bir görelim.
***
Evet, bireylerin, küçük esnaf ve sanatkarın durumu böyle de, şirketlerin durumu nasıl? Bunun önemli bir göstergesi “konkordata” ve “iflas” talepleri. “Konkordata”, “iflas”tan önceki son aşama. Şirketler için, bir çırpınış, bir umut, biraz nefes alabilme aşaması.
***
Peki, konkordato ne demek?
***
“İflas durumunda olan şirketlerin, borçlarını belli bir oranda ve vadede ödemesine ilişkin alacaklıları ile yaptığı ve mahkeme tarafından onaylanan bir anlaşmadır. Başka bir ifadeyle şirketlerin borçlarının yeniden yapılandırılması için başvurdukları hukuki bir yöntem.”
***
Peki, durum neymiş?
***
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, son günlerde büyük firmaların konkordato ilanları hakkında; "Konkordato ilanları ve borçlardaki artış, iktidarın ekonomik politikalarının yetersizliğini gözler önüne seriyor” dedi.
***
Gürer, konkordato ilanlarındaki artışa değinerek, "2021 yılında bin 914 firma konkordato ilan etmişken, 2022’de bu sayı bin 587’ye, 2023’te bin 516’ya düşmüştü. Ancak 2024 yılına geldiğimizde, konkordato ilan eden firma sayısı 3 bin 497’ye yükseldi. 2025'in ilk beş ayında ise 2 bin 235 firma konkordato ilan etti. Bu firmalardan 967’si geçici mühlet, 690’ı kesin mühlet kararı aldı. Bunun yanı sıra 462 firma için red, 77 firma için iflas ve 39 firma için tasdik kararı verildiği görülüyor" dedi.
***
Gürer şöyle devam etti: "Ticari durumu sarsılan borçlular, alacaklılarıyla bir ödeme planında anlaşmaya çalışıyorlar. Hiç ödeme almamaktansa bu tür anlaşmalarla en azından parasını kurtarmaya çalışan şirketler de var”.
***
“Mahkemeyle onaylanan anlaşmalar sayesinde zor duruma düşen şirketler, süreci kurtarma çabasındalar. AKP dönemlerinde oluşan ekonomik kriz, her kesimi olumsuz etkiliyor. Şirketler de bu olumsuz gidişattan payına düşen sıkıntıyı yaşıyor. Piyasada işler durgun, şirketler konkordatoluk durumda.”
***
Gürer; KOBİ’lerin bankalara olan borçlarındaki yükselişe de dikkat çekti ve "2024 yılı boyunca KOBİ’lerin borçları sürekli artış gösterdi. 2025 yılına geldiğimizde ise bu borç miktarı daha da yükselerek 5 trilyon 33 milyar 7 milyon liraya ulaştı. Sadece son bir ayda borçlar 201 milyar 499 milyon lira arttı ve bu, yaklaşık yüzde 4’lük bir artışı ifade ediyor" diye konuştu.
***
KOBİ’lerin borçlanma oranlarının da dikkat çekici seviyelere ulaştığını belirten Gürer; "2025’in son bir ayında borçlu KOBİ sayısı 321 bin 653 kişi arttı ve toplamda 4 milyon 969 bin 480’e yükseldi. Bu artış, sadece yeni borçlanan KOBİ’lerin değil, aynı zamanda mevcut borçlu firmaların krediye olan bağımlılığını da artırdığını gösteriyor" ifadelerini kullandı.
***
Gürer, ödenmeyen borçlar konusundaki verilere dikkat çekerek; "2025’in son bir ayında takipteki borç miktarı 10 milyar 114 milyon lira artarak 115 milyar 931 milyon liraya çıktı. Bu rakamlar KOBİ’lerin ödeme güçlüğü yaşadığının göstergesi.
***
Son bir ayda 7 bin 175 KOBİ daha takibe düştü ve toplam sayı 288 bin 529 oldu. Bu, ekonomik belirsizliklerin ve artan faiz oranlarının KOBİ’ler üzerindeki etkisini net bir şekilde ortaya koyuyor” dedi.
