Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) 105. kuruluş yıl dönümü ile 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nı yurdun dört bir yanında düzenlenen etkinliklerle kutlanıyor.
Bu vesile ile iki günlük bir seri ile hem Dünya’dan, hem Türkiye’den, hem de Kayseri’den çocuklarımıza, geleceğimize dair verilerle bir ufuk turu yapacağız.
TÜİK'in İstatistiklerle Çocuk, 2024 rakamları açıklandı.
Buna göre Türkiye nüfusunun %25,5’ini çocuk nüfus oluşturdu.
HER 4 KİŞİDEN 1’İ ÇOCUK…
İşte Kayseri ile ilgili ilginç ve önemli bir istatistik.
Malum Türkiye’de doğum oranı epey düşmüş durumda.
Bu konuda da ciddi endişeler var.
Sığınmacıların yüksek doğum oranına rağmen artık Türk insanı doğurmuyor nerede ise.
Kayseri nüfusunun %26,4’ünü, Sivas nüfusunun %22,9’unu ve Yozgat nüfusunun %22,3’ünü çocuk nüfus oluşturdu.
İstatistiklerle Çocuk, 2024 verilerine göre Türkiye nüfusunun %25,5'ini çocuk nüfus oluşturdu.
Yani Kayseri’nin 1.5 milyonluk nüfusundan 375 Bini çocuk.
TÜRKİYE’DE ÇOCUK OLMAK!
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre 2024 yılı sonu itibarıyla, Türkiye nüfusu 85 milyon 664 bin 944 kişi iken bunun 21 milyon 817 bin 61'ini çocuklar oluşturdu.
Çocuk nüfusun %51,3'ünü erkek çocuklar, %48,7'sini kız çocuklar oluşturdu. Birleşmiş Milletler tanımına göre 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1970 yılında toplam nüfusun %48,5'ini oluştururken bu oran 1990 yılında %41,8 ve 2024 yılında %25,5 oldu.
Nüfus projeksiyonlarının demografik göstergelerdeki mevcut yapının devam edeceğini varsayan ana senaryosuna göre çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22,1, 2040 yılında %17,9, 2060 yılında %16,9, 2080 yılında %15,2 ve 2100 yılında %14,5 olacağı öngörüldü.
Doğurganlık göstergelerindeki hızlı düşüş eğiliminin devam edeceğini varsayan düşük senaryoya göre çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22,0, 2040 yılında %16,7, 2060 yılında %13,9, 2080 yılında %11,1, 2100 yılında %9,9 olacağı öngörüldü.
Doğurganlığı artırıcı tedbirlerin etkili olacağını varsayan yüksek senaryoya göre çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22,3, 2040 yılında %18,9, 2060 yılında %18,7, 2080 yılında %18,9, 2100 yılında %18,6 olacağı öngörüldü.
(AB) ÜYESİ 27 ÜLKE’DE DURUM…
Türkiye'nin çocuk nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek olduğu görüldü.
Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2024 yılında çocuk nüfus oranının AB ortalaması %17,8 oldu. AB üye ülkeleri içinde en fazla çocuk nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla, %23,0 ile İrlanda, %20,8 ile Fransa, %20,6 ile İsveç olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla, %14,7 ile Malta, %15,1 ile İtalya, %15,7 ile Portekiz oldu. Türkiye'nin çocuk nüfus oranının %25,5 ile AB üye ülkelerinden daha yüksek olduğu görüldü.
ÇOCUK NÜFUSU EN ÇOK ŞANLIURFA’DA
Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu il Şanlıurfa oldu.
ADNKS sonuçlarına göre illerin toplam nüfusları içindeki çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2024 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il, %43,8 ile Şanlıurfa oldu.
Şanlıurfa ilini %39,8 ile Şırnak, %37,4 ile Ağrı, Mardin ve Muş izledi.
Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu il, %16,4 ile Tunceli oldu. Tunceli ilini %17,3 ile Edirne ve %18,0 ile Kırklareli izledi.
Türkiye'de 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranı %42,8 oldu
ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında toplam hanehalkı sayısı 26 milyon 599 bin 261 oldu. Hanelerin %42,8'inde 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunduğu görüldü. Bu hanelerin illere göre dağılımı incelendiğinde, 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranının en yüksek olduğu ilin %68,5 ile Şanlıurfa, en düşük olduğu ilin %28,2 ile Tunceli olduğu görüldü.
Hanelerin %19,0'ında 0-17 yaş grubunda bir çocuk, %14,6'sında iki çocuk, %6,0'ında üç çocuk, %2,0'ında dört çocuk, %1,1'inde ise beş ve daha fazla çocuk bulunduğu görüldü.
Çocuk nüfusun 2024 yılında %29,6'sının 10-14 yaş grubunda yer aldığı görüldü
Çocuk nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2019 yılında çocuk nüfusun %27,7'sinin 0-4 yaş grubunda, %28,2'sinin 5-9 yaş grubunda, %28,0'ının 10-14 yaş grubunda ve %16,0'ının 15-17 yaş grubunda yer aldığı görülürken, 2024 yılında %23,3'ünün 0-4 yaş grubunda, %29,3'ünün 5-9 yaş grubunda, %29,6'sının 10-14 yaş grubunda ve %17,8'inin 15-17 yaş grubunda yer aldığı görüldü.
2023 DOĞUM İSTATİSTİKLERİ…
Canlı doğan bebek sayısı 2023 yılında 958 bin 408 oldu.
Doğum İstatistiklerine göre 2023 yılında canlı doğan bebek sayısı, 958 bin 408 oldu. Doğan bebeklerin 491 bin 361'i erkek, 467 bin 47'si ise kız oldu. Canlı doğan bebeklerin %96,7'sini tekil, %3,1'ini ikiz, %0,1'ini ise üçüz ve daha fazla çoğul doğumlar oluşturdu.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre hastanede gerçekleşen doğumların oranı, 2010 yılında %91,6 iken 2023 yılında %97,5 oldu. Beşli karma aşı (DPT+IPV+Hib) 3 doz ile aşılama oranı 2022 yılında %99,5 iken 2023 yılında %98,8 oldu.
Beklenen yaşam süresi 15 yaşındaki çocuklar için 63,5 yıl oldu.
Hayat Tabloları, 2021-2023 sonuçlarına göre doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için 77,3 yıl, erkekler için 74,7 yıl ve kadınlar için 80,0 yıl oldu.
Türkiye'de 7 yaşına ulaşan bir çocuğun kalan yaşam süresinin ortalama 71,3 yıl, erkek çocuklar için 68,7 yıl ve kız çocuklar için 73,9 yıl olduğu görüldü. Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki çocuklar için bu süre 63,5 yıl oldu. Erkek çocuklar için bu süre 60,9 yıl iken kız çocuklar için 66,1 yıl oldu. Bu yaş için kız ve erkek çocuklar arasındaki beklenen yaşam süresi farkının 5,2 yıl olduğu görüldü.
Yaşa ve cinsiyete göre çocuklarda beklenen yaşam süresi, 2021-2023
EN POPÜLER ERKEK VE KIZ İSİMLERİ
Bebeklere konulan en popüler erkek ismi Alparslan, kız ismi Defne oldu
ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında doğan bebeklere konulan en popüler erkek bebek isimleri, Alparslan, Göktuğ ve Yusuf; en popüler kız bebek isimleri ise Defne, Asel ve Zeynep oldu. Doğan erkek bebeklerin 8 bin 88'ine Alparslan, 5 bin 683'üne Göktuğ, 4 bin 880'ine Yusuf, kız bebeklerin 7 bin 466'sına Defne, 7 bin 347'sine Asel, 6 bin 540'ına ise Zeynep ismi verildi.
Türkiye'de 2024 yılında 0-17 yaş grubundaki çocuklarda en çok kullanılan erkek çocuk isimlerinin Yusuf, Mustafa ve Ömer; kız çocuk isimlerinin ise Zeynep, Elif ve Ecrin olduğu görüldü.
Çocuk bağımlılık oranı 2024 yılında %30,6 oldu.
Toplam yaş bağımlılık oranı, 15-64 yaş grubunda çalışma çağındaki her 100 kişi başına düşen, 0-14 ile 65 ve üzeri yaş grubundaki kişi sayısı olarak tanımlanır. ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında toplam yaş bağımlılık oranı %46,1 oldu. Yaş grubu 15-64 olan her 100 kişi başına düşen, 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı ise %30,6 olarak gerçekleşti.
OKULLAŞMA ORANI % 84,3…
Beş yaşındaki çocukların net okullaşma oranı %84,3 oldu.
Milli Eğitim Bakanlığı Örgün Eğitim İstatistiklerine göre okul öncesi eğitim seviyesinde beş yaş net okullaşma oranının, 2022/'23 öğretim yılında %85,0 iken 2023/'24 öğretim yılında %84,3 olduğu görüldü. Beş yaş net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, bu oran erkek çocuklar için %84,5, kız çocuklar için %84,0 oldu.
İlkokul seviyesinde net okullaşma oranı 2023/'24 öğretim yılında %95,0, ortaokul seviyesinde net okullaşma oranı %91,5 ve ortaöğretim seviyesinde net okullaşma oranı %88,0 oldu.
Eğitim seviyesi ve cinsiyete göre net okullaşma oranı, 2023/'24
İLKOKUL TAMAMLAMA ORANI %98,7
Ulusal Eğitim İstatistikleri Veri Tabanı sonuçlarına göre eğitim kademesi ve cinsiyete göre okul tamamlama oranları incelendiğinde, yıllara göre bir artış gözlendi. İlkokul tamamlama oranı 2018/'19 eğitim ve öğretim döneminde %98,6 iken bu oran 2023/'24 eğitim ve öğretim döneminde %98,7 oldu. Ortaokul tamamlama oranı 2018/'19 eğitim ve öğretim döneminde %97,7 iken bu oran 2023/'24 eğitim ve öğretim döneminde %96,5 oldu. Ortaöğretim tamamlama oranı ise %68,1'den %81,2'ye yükseldi.
Ortaöğretim okul tamamlama oranı cinsiyete göre incelendiğinde, 2023/'24 eğitim ve öğretim döneminde bu oranın erkek çocuklar için %79,4, kız çocuklar için %83,0 olduğu görüldü.
ÖZEL EĞİTİM ALANLARIN ORANI %3,0
Özel eğitim alan öğrencilerin oranı %3,0 oldu.
Milli Eğitim Bakanlığı Örgün Eğitim İstatistiklerine göre Türkiye genelinde 2023/'24 eğitim ve öğretim döneminde örgün eğitime devam eden öğrenci sayısı 18 milyon 710 bin 265 oldu. Bu öğrencilerin %51,3'ünü erkek öğrenciler, %48,7'sini ise kız öğrenciler oluşturdu.
Özel eğitim gerektiren bireylere (işitme, görme, ortopedik ve hafif düzeyde zihinsel engelli) hizmet veren, özel olarak yetiştirilmiş personelin bulunduğu, geliştirilmiş eğitim programlarının uygulandığı özel öğretim kurumlarında örgün eğitime devam eden öğrenci sayısı ise 559 bin 725 oldu. Özel eğitim alan öğrenciler örgün eğitimdeki öğrencilerin %3,0'ını oluşturdu. Özel örgün eğitime devam eden öğrencilerin %63,0'ını erkek öğrenciler, %37,0'ını ise kız öğrenciler oluşturdu.
Çocukların %94,5'inin sağlık durumunun "çok iyi veya iyi" durumda olduğu görüldü
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, Çocuk Sağlığı ve Yoksunluğu Modülü sonuçlarına göre 2024 yılında hanelerde yaşayan 15 yaş ve altı çocukların genel sağlık durumları incelendiğinde %94,5'inin "çok iyi veya iyi", %4,6'sının "orta", %0,9'unun ise "kötü veya çok kötü" olduğu görüldü.
SAĞLIK DURUMLARINA DAİR…
Çocukların en az son 6 ay içinde sağlık durumlarının günlük faaliyetlerini sınırlama durumları incelendiğinde sağlık durumu kötü veya çok kötü olan çocukların %53,7'sinin yaşanan sağlık sorunu nedeniyle günlük faaliyetlerinin çok sınırlandığı, %40,9'unun günlük faaliyetlerinin sınırlandığı, %5,4'ünün ise günlük faaliyetlerinin sınırlanmadığı beyan edildi.
Hanehalklarının %9,2'sinde çocuklar maddi yetersizlik nedeniyle yeni giysilere sahip olamadı
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, Çocuk Sağlığı ve Yoksunluğu Modülü sonuçlarına göre 2024 yılında, 15 yaş ve altı tüm çocukların yeni giysilere sahip olduğu hanehalkı oranı %88,6 iken maddi yetersizlik nedeniyle çocukları yeni giysilere sahip olamayan hanehalkı oranı %9,2, diğer nedenlerle çocukları yeni giysilere sahip olamayan hanehalkı oranı ise %2,2 oldu.
TAZE MEYVE VE SEBZE TÜKETİMİ
Günde en az bir kez taze meyve ve sebze tüketimi yapabilen 15 yaş ve altı çocukların bulunduğu hanehalklarının oranı %86,7, maddi yetersizlikler nedeniyle günde en az bir kez taze sebze ve meyve tüketimi yapamayan hanehalkı oranı %10,0, diğer nedenlerle çocukları günde en az bir kez taze meyve ve sebze tüketemeyen hanehalkı oranı ise %3,3 oldu.
Çocukları için evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilen hanehalkı oranı %51,2, maddi yetersizlikler nedeniyle evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayamayan hanehalkı oranı %22,2, diğer nedenlerle evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayamayan hanehalkı oranı ise %26,6 oldu.
İNTERNET KULLANIM ORANI %91,3
Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına göre İnternet kullanım oranı, 6-15 yaş grubundaki çocuklar için 2021 yılında %82,7 iken 2024 yılında %91,3 oldu. İnternet kullanımı cinsiyete göre incelendiğinde, erkek çocukların İnternet kullanım oranı 2021 yılında %83,9 iken 2024 yılında %92,2, kız çocukların İnternet kullanım oranı ise 2021 yılında %81,5 iken 2024 yılında %90,3 olduğu görüldü. Devam Edecek.
