MUSTAFA CENGİZ


DÖVİZDE NE OLDU, VATANDAŞ NE YAPTI?

Ekonomide verilen kararlar Faiz ve Nas gibi bir açıklama ile başka boyutlara taşınıyor ve her Döviz artışında bunu kim nasıl yorumlarla yorumlasın Türk insanın daha da fakirleşiyor. Adını ne koyarsanız koyun şu anda ortaya çıkan tablo vahim. Girdi maliyetleri ve Dünyadaki en ucuz İş gücü maliyetleri ile bile Çin’i sollayan Türkiye’nin “Freni patlamış Kamyon” misali duvara tosladığını ve şoförün ehliyetsiz ve trafik kurallarından bir haber olduğunu görmek için daha ne kadar kriz yaşamamız gerekiyor acaba?!...


Geçen haftanın en bomba konusu idi.

Aslında halen en güncel ve konuşulan konu başlığı durumunda.

Pandemi süreci-Aşı-Ölümler bile unutuldu.

Mesele nerede ise “Kurtuluş Savaşı” boyutuna taşındı.

Her adımda amaç Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyetini yerle bir etmek.

Olayları bu kadar farklı mecralarda değerlendirmek sarımı AK Parti hükümetine mahsus bir bakış açısı olsa gerek.

“Kitabını Yazdım” söylemi ile bu kadar Bakan değişikliği, bu kadar har vurup harman savurmanın, ekonomide kötü yönetimi bir kenara bırakıp patlatılan Ekonomi ve Döviz çılgınlığını böylesine bir yafta ile yorumlamak akıllara zarar bir bakış açısı değil de ne acaba?

Kamuoyu yine ikiye bölündü Karpuz gibi.

VATANDAŞIN TEPKİSİ…

Aslında Türk insanı bankalardan çok “Yastık Altı Ekonomisine” itibar eden bir toplum özelliği arz ediyor.

Türkiye genelindeki 260 Milyar dolarlık bölümün yüzde 1’lik kısmının Kayseri’de olduğu ve Dövize en çok itibar eden tasarruf mevduatları bağlamında dövize yatırım yapan bir il olduğumuz konuşuluyor.

Dolarda 8 TL’li seviyelerin en son görüldüğü tarihler olan Haziran- Eylül ayları arasında Türkiye’de ciddi bir döviz hareketliliği yaşandı.

Türkiye’nin 81 ilinde tasarruf mevduatı amacıyla bankalarda tutulan döviz hesaplarında bu dönemde 61 milyar TL’lik artış gerçekleşti.

NASIL YAKALANDIK?

Döviz kurlarında ve altın fiyatlarında yaşanan sert yükselişlere karşı vatandaşların nasıl bir pozisyon aldığı, kurlardaki yükselişe nasıl yakalandığı belli oldu.

Dövizde 8 TL’den 13.35 TL’ye yükselişten hemen önce ülkenin ağırlıkla Orta Anadolu bölgeleri ile kıyılara yakın bölgelerinde dövize hücum gerçekleşirken, doğu ve güneydoğu bölgelerinde DTH çözülmeleri gerçekleşti.

Dünya'dan Barış Erkaya'nın haberine göre, iller bazında bakıldığında ise oransal olarak en yüksek Döviz Tevdiat Hesabı (DTH) artışı sırasıyla Aksaray, Kırşehir, Bingöl, Hatay, Osmaniye, Antalya, Rize, Yalova, Kahramanmaraş ve Kocaeli’de gerçekleşti.

Aynı dönemde en çok döviz bozduran şehirler olarak Elazığ, Hakkari, Batman, Çankırı, Kırıkkale, Ardahan, Giresun, Erzincan, Kars ve Diyarbakır oldu.

TASARRUF AMAÇLI DÖVİZ HESAPLARI

Kişi başına düşen tasarruf amaçlı döviz hesaplarında en yüksek şehirler ise sırasıyla İstanbul, Ankara, Karabük, Kastamonu, Kocaeli, Gaziantep, Antalya, Bursa, İzmir ve Denizli. Bu şehirlerde ortalama kişi başına düşen döviz tevdiat hesaplarının TL karşılığı 7 bin TL’yi geçiyor. Ortalama 8,5 TL’lik kur üzerinden hesaplandığında bu rakam kişi başına 824 dolara denk geliyor.

EN DÜŞÜK RAKAMLI İLLER…

Kişi başına döviz tevdiat hesaplarının en düşük olduğu şehirler ise Ardahan, Muş, Bitlis, Ağrı, Gümüşhane, Van, Bayburt, Siirt, Kars gibi şehirler yer alıyor.

Bu şehirlerde kişi başına düşen DTH’ların TL karşılığı 350 TL’nin altında.

Bu da yine 8,5 TL’lik kur üzerinden hesaplandığında kişi başına 41 dolara denk düşüyor.

GRAM ALTINDA YÜKSELEN ÜÇ ŞEHİR

Altının gram fiyatında düşüşün gerçekleştiği aynı dönemde altın mevduatlarında ise 81 ilin 78’inde çözülme yaşandığı görülüyor.

Buna karşılık altın mevduatlarını artırarak eylül ayından sonra altının gram fiyatındaki yüzde 35’lik yükselişten daha çok yararlanmayı başarabilen sadece üç şehir bulunuyor: Aksaray, Rize, Trabzon.

Yine bu dönemde altın mevduatlarında yaşanan çözülmede öne çıkan şehirler doğu ve güneydoğu illeri. Şırnak, Tunceli, Hakkari, Ağrı, Van, Şanlıurfa başı çekiyor.

SONUÇ;

Öyle ya da böyle Türkiye 20 Yıldır AK Parti iktidarı tarafından yönetiliyor.

Ekonomide verilen kararlar Faiz ve Nas gibi bir açıklama ile başka boyutlara taşınıyor ve her Döviz artışında bunu kim nasıl yorumlarla yorumlasın Türk insanın daha da fakirleşiyor.

Adını ne koyarsanız koyun şu anda ortaya çıkan tablo vahim.

Girdi maliyetleri ve Dünyadaki en ucuz İşgücü maliyetleri ile bile Çin’i sollayan Türkiye’nin “Freni patlamış Kamyon” misali duvara tosladığını ve şoförün ehliyetsiz ve trafik kurallarından bir haber olduğunu görmek için daha ne kadar kriz yaşamamız gerekiyor acaba?!...