Seçim bitti...
Geçim başladı.
Ramazan...
Bayram...
Ve... Normal hayata dönüş.
Ama yankıları sürüyor.
Bugün seçimlere dair bir başka boyutu ele alacağız.
SANSÜR DAMGA VURDU
Türkiye’de 31 Mart yerel seçim sürecine iktidar partilerinin adaylarının ve kamu kurumlarının gazetecilere ve haberlere yönelik sansür girişimlerinin damga vurduğu iddia edildi.
Peki iddianın sahibi kim?
CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer…
Peki ne diyor?
Önce bir hatırlatma ile giriş yapalım konuya.
Tarih 09.01.2024
CHP'li Çakırözer 2023 Basın Özgürlüğü Raporu'nu yayınladı.
Peki ne var bu raporda?
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, 2023 yılı Basın Özgürlüğü Raporu'nu açıkladı.
Çakırözer, "10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü'nde Türkiye'de gazeteciler kara bir tabloyla karşı karşıya. 1 yıl içinde gazeteciler tam 553 kez hakim karşısına çıkarak haberini, sosyal medya paylaşımı savunmak zorunda bırakıldı.
Türkiye'de 72 gazeteci gözaltına alınırken bunlardan 27'si yaptıkları haberler nedeniyle tutuklandılar. RTÜK iktidarın sopası olma rolünü 2023'te de oynadı.
59 kez ceza verdi, kanallar karartıldı, milyonlarca maddi para cezası kesildi toplam 6 kanala. Sansür yasası 2023 yılında uygulamaya geçti ve bu yasadan en büyük zararı gazeteciler gördü.
33 gazeteci hakkında 36 soruşturma açıldı. 6 gazeteci gözaltına alındı, bunlardan 4'ü tutuklandı" dedi.
"10 OCAK’TAGAZETECİLER KARA
BİR TABLOYLA KARŞI KARŞIYA"
Çakırözer, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü öncesi basın özgürlüğü alanında yaşanan bir yıllık ihlal bilançosunu hazırladığı raporla kamuoyuna duyurdu.
"10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü'nde Türkiye'de gazeteciler kara bir tabloyla karşı karşıya. 2023 yılı Basın Özgürlüğü Raporu'muza göre Türkiye'de 1 yıl içinde gazeteciler tam 553 kez hakim karşısına çıkarak haberini, sosyal medya paylaşımı savunmak zorunda bırakıldı. Türkiye'de 72 gazeteci gözaltına alınırken bunlardan 27'si yaptıkları haberler nedeniyle tutuklandılar.
Onlarca gazeteci haftalarını, aylarını cezaevinde geçirmek zorunda bırakıldı.
"33 GAZETECİ HAKKINDA 36 SORUŞTURMA AÇILDI"
RTÜK iktidarın sopası olma rolünü 2023'te de oynadı.
59 kez ceza verdi, kanallar karartıldı, milyonlarca maddi para cezası kesildi toplam 6 kanala. Sansür yasası 2023 yılında uygulamaya geçti ve bu yasadan en büyük zararı gazeteciler gördü. 33 gazeteci hakkında 36 soruşturma açıldı. 6 gazeteci gözaltına alındı, bunlardan 4'ü tutuklandı. Erişim engelleri meselesi Türkiye'de basın özgürlüğü alanında gazetecileri kısıtlayan önemli konulardan biri olmaya devam etti. Ucu iktidara, bakanlarına, milletvekillerine, yereldeki yöneticilerine, bürokratlara giden her türlü yolsuzluk, taciz haberi erişime engellendi, halkın bunu okuması, bilmesi engellendi. Bunların haberinin yapılması da engellendi
" YENİ YILA KARAKOLDA GİRMEK…"
Gazeteciler Anadolu'nun dört bir yanında yaptıkları haberler nedeniyle saldırıya uğradı, tehdit edildi. Yine gazetecilerin protestoları, basın açıklamalarını izlemesi engellendi. İzlerken gözaltına alındılar ya da polis tarafından görevlerini yapmaları engellendi.
8 Mart'ta, 1 Mayıs'ta, Cumartesi Anneleri’nin protesto gösterilerini, basın açıklamalarını, tutuklu gazetecilere ilişkin basın açıklamalarını takip etmeleri bile engellendi polis müdahaleleriyle. Büyük tazminat davalarıyla gazeteciler yıl boyunca susturulmak istendi.
Sputnik çalışanları yeni yıla işverenin şikayeti nedeniyle karakolda girmek zorunda bırakıldı.
Çakırözer’in hazırladığı 2023 yılı Basın Özgürlüğü Raporu’naü göre tüm basın özgürlüğünü ihlal eden sansür, yasaklama ve baskılar nedeniyle Türkiye, dünyadaki 180 ülke arasında 165. sıraya düştü basın özgürlüğü alanında.
Yaklaşan yerel seçimlerde iktidarın yine hedefinde gazeteciler olacak. Geçen yıl seçim döneminde ve deprem sonrasında olduğu gibi basını susturmaya ve sindirmeye çalışacaklar. Demokrasinin olmazsa olmazı basın özgürlüğüdür."
GAZETECİLERE ÖZGÜRLÜK YOK,
27 GAZETECİ CEZAEVİNE GİRDİ
Çakırözer’in hazırladığı 2023 yılı Basın Özgürlüğü Raporu’nda son bir yıl içinde basın özgürlüğü alanında dikkat çeken gelişmeler şöyle sıralandı:
"-27 gazeteci tutuklanarak özgürlüklerinden mahrum bırakıldı.
Gazeteciler haberleri, yazıları, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek 563 kez hakim karşısına çıktı.
Gazeteciler bu yılda da silahlı saldırı, darp, tehdit ve haber takibinde engellemelerle karşı karşıya kaldı.
İşçilerin, emeklilerin, kadınların, Cumartesi Anneleri’nin ve hatta kendi meslektaşlarının protesto gösterilerini ve basın açıklamalarını takip eden gazetecilerin görevlerini yapmaları gözaltı ve müdahalelerle engellendi. Bir yılda 72 gazeteci gözaltına alınırken, gazeteciler yönelik tazminat davalarıyla korkutma ve sindirme var.
Gazeteciler ve çalıştıkları basın kuruluşları iktidar yöneticileri ve kamu görevlilerinin açtığı davalar sonrasında yüksek tutardaki adli para cezaları ile karşı karşıya kaldı.
YENİ SOPA: SANSÜR YASASI MI?
2022’de Meclis’ten geçen sansür yasası 2023 yılı boyunca gazetecileri engellemek için iktidarın yeni sopası haline geldi. Türk Ceza Kanunu’na eklenen TCK 217/A ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ maddesi gerekçe gösterilerek gazetecilere yönelik başlatılan soruşturma, gözaltı ve tutuklamalarda olağanüstü artış dikkat çekti. CHP yasasının iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulunurken, meslek örgütleri ve kamuoyundan gelen tepkilere rağmen mahkeme başvuruyu reddetti. Türkiye Gazeteciler Sendikası verilerine göre, yasa yürürlüğe girdiği tarihten bu yana 33 gazeteci hakkında 36 soruşturma açıldı.
RTÜKBOŞ DURMADI: 6 KANALA 59 CEZA
RTÜK 2023 yılında da halkın haber alma hakkı için mücadele veren, gerçekleri aktaran televizyon kanallarına ceza yağdırmaktan geri durmadı. Tele 1, Halk TV, Flash Haber, FOX TV, KRT ve SCZ TV’ye ceza yağdı.
Basın özgürlüğünü kısıtlayan temel uygulamalardan biri olan erişim engellemeleri 2023 yılına da damgasını vurdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve aile bireylerinin yanı sıra, iktidar mensubu bakan, milletvekili ve belediye başkanları ile yargı ve yürütme organlarında görev yapan çok sayıda bürokrat kendileriyle ilgili yüzlerce belgeli habere erişim engeli getirdi.
İfade Özgürlüğü Derneği’nin 2021 ‘EngelliWeb Raporu’nun dahi erişime engellenmesi dikkat çekti.
PEKİ YA 2024 VERİLERİ?
1 Ocak’ta başlayan seçim kampanyası boyunca kamu yayıncısı olarak uyması gereken tarafsızlık ilkesini çiğneyen TRT seçim günü de yasakları çiğneyerek AKP’li adayların reklam filmlerini yayınladı. Cumhur ittifakı adayları bazı şehirlerde gazetecilerin görüntü almasını engelleyerek sansür uyguladı. Mart ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nu açıklayan CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, “AKP’nin basına yönelik yasakçı, sansürcü, baskıcı anlayışı bu seçim döneminde de değişmedi. Gazetecilerin haber yapmasını engelleyen, hakkındaki usulsüzlük, görevi suistimal, rüşvet iddialarını konu alan haberleri erişime engelleyen AKP’li yöneticiler, belediye başkan adayları basın özgürlüğüne kara bir leke daha bıraktı. Ama millet sandıkta sadece yerel yöneticilerini seçmedi, bu sansürcü baskıcı iktidara da dersini verdi. Basın özgürlüğü ve demokrasi mücadelemizi sürdüreceğiz” dedi.
MART AYI BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ RAPORU…
CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer Mart ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nu kamuoyu ile paylaştı.
Rapora yansıyan basın özgürlüğü ihlalleri ile ilgili satır başları ve iddialar şöyle:
Gazeteciler Mart ayı boyunca 42 kez hakim karşısına çıkarak haber ve paylaşımlarını savunmak zorunda kaldı.
Bu isimleri tek tek sıralıyor Utku Çakırözer.
Biz burada fazla detaya girmeyeceğiz.
ADAYLAR SANSÜRLEDİ, TRT YASAK DİNLEMEDİ
Devamında bakın ne diyor Utku Çakırözer?
Kanunen bir engel olmamasına rağmen bazı seçim bölgelerinde oy sayım sırasında görüntü çeken gazeteciler, polis tarafından sandıkların bulunduğu alanlardan çıkarıldı.
1 Ocak’ta başlayan seçim kampanyalarında sadece AKP’nin adaylarına yer veren, CHP adaylarını ise yayınlarında yer vermediği için eleştirilen TRT Haber seçim günü de yasakları çiğneyerek taraflı yayıncılık tavrını sürdürdü.
TRT Haber, 31 Mart günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile AKP’nin İstanbul, İzmir ve Kepez Belediye başkan adaylarının yer aldığı reklam filmlerini gün boyunca ekranlara yansıttı.
Seçim dönemini kapsayan Mart ayında AKP’li belediye başkan adayları hakkında yolsuzluk, usulsüzlük, görevi suiistimal, rüşvet iddialarını konu alan haberlere, seçim günü Güneydoğu illerinde güvenlik güçlerine toplu oy kullandırılması, seçim ihlallerini izleyen gözlemcilerin engellenmesi ve mükerrer oy kullanımıyla ilgili haberlere de erişim engeli getirildi.
İfade ve basın özgürlüğü alanındaki kısıtlamaları derleyen Engelli Web ve Free Web verilerine göre Mart ayında erişim engeli getirilen haberler detaylı bir şekilde veriliyor yine bu raporda.
Veriler bu şekilde.
Yorum sizlere ait.
